احتمال برگشت دندان به حالت اول بعد از ارتودنسی
ارتودنسی یکی از محبوب ترین روش ها برای اصلاح ناهنجاری های دندانی است. اما باید در نظر بگیرید که حتی پس از اتمام موفقیت آمیز درمان نیز ممکن است دندان ها به موقعیت قبلی خود بازگردند. این مسئله می تواند برای افرادی که وقت و هزینه زیادی را صرف درمان ارتودنسی کرده اند، نگران کننده باشد. در این مقاله، به بررسی علل احتمالی این بازگشت و روش های درمان و پیشگیری از آن می پردازیم تا بتوانید از نتایج درمان ارتودنسی خود نهایت بهره را ببرید.
برگشت دندان به حالت اول بعد از ارتودنسی چقدر زمان می برد؟
مدت زمانی که ممکن است طول می بکشد تا دندان ها پس از درمان ارتودنسی به موقعیت قبلی خود بازگردند، به عوامل مختلفی بستگی دارد. بسیاری از متخصصان ارتودنسی تأکید می کنند که چند ماه اول پس از درمان، حیاتی ترین زمان برای جلوگیری از برگشت دندان هاست. در این دوره، اگر استفاده از نگهدارنده ها به درستی رعایت نشود، ممکن است دندان ها به سرعت به حالت اولیه برگردند. طبق آمار، حدود 20 درصد از بیماران ارتودنسی ممکن است تا سه سال پس از درمان دچار برگشت شوند، اما امکان جابجایی دندان ها در مدت زمان کوتاه تر نیز وجود دارد. به همین دلیل، استفاده منظم و صحیح از نگهدارنده ها اهمیت بالایی دارد، چرا که این اقدام بهترین راه برای کاهش خطر جابجایی و حفظ نتایج ارتودنسی است، هرچند ممکن است به مرور زمان تغییرات کوچکی در موقعیت دندان ها ایجاد شود.
علل برگشت ارتودنسی
علل برگشت دندان ها پس از ارتودنسی به دلایل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به برخی از مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:
- عدم استفاده از نگهدارنده ها (ریتینرها): پس از درمان ارتودنسی، اگر نگهدارنده ها به درستی استفاده نشوند، دندان ها ممکن است به موقعیت قبلی خود بازگردند.
- رشد طبیعی فک ها: در بیماران جوان که فک ها هنوز در حال رشد هستند، ممکن است تغییرات ناشی از رشد باعث جابجایی دندان ها شود.
- عادات دهانی نامناسب: عاداتی مانند مکیدن انگشت یا جویدن ناخن ها می تواند به مرور زمان باعث جابجایی دندان ها و بازگشت آن ها به حالت اولیه شود.
- عدم تطابق صحیح دندان ها و فک ها: در صورت عدم تطابق مناسب بین دندان ها و فک ها، نیروهای ناشی از جویدن ممکن است باعث جابجایی دندان ها شوند.
- عدم پیروی از توصیه های ارتودنتیست: نادیده گرفتن دستورات پس از درمان، مانند استفاده منظم از نگهدارنده ها، می تواند منجر به برگشت دندان ها شود.
- عوامل ژنتیکی: برخی افراد به دلیل ویژگی های ژنتیکی ممکن است حتی پس از استفاده از نگهدارنده ها، دچار برگشت دندان ها شوند.
درمان برگشت دندان بعد از ارتودنسی
درمان برگشت دندان ها بعد از ارتودنسی یک فرآیند حساس است که بسته به شدت برگشت و وضعیت دندان ها ممکن است شامل چندین مرحله و روش مختلف شود. در این بخش به بررسی جزئیات کامل این درمان مجدد می پردازیم:
- ارزیابی اولیه توسط ارتودنتیست: ارتودنتیست ابتدا دندان ها را به دقت بررسی می کند تا میزان و شدت برگشت دندان ها را تعیین کند. این ارزیابی معمولاً شامل معاینه بالینی و گاهی اوقات تهیه رادیوگرافی (عکس های دندانی) است. ارزیابی دقیق به ارتودنتیست کمک می کند تا برنامه درمانی مناسب را تنظیم کند.
- استفاده مجدد از بریس ها: در مواردی که برگشت دندان ها قابل توجه است، ممکن است نیاز به استفاده مجدد از بریس ها (فلزی، سرامیکی یا لینگوال) باشد. بریس ها با وارد کردن نیروهای تدریجی به دندان ها، آن ها را به موقعیت صحیح بازمی گردانند. طول مدت استفاده از بریس ها بسته به شدت برگشت متفاوت است، اما معمولاً کوتاه تر از دوره اولیه درمان ارتودنسی است.
- استفاده مجدد از الاینرهای شفاف: در موارد خفیف تر، ارتودنتیست ممکن است استفاده از الاینرهای شفاف (مانند اینویزلاین) را توصیه کند. این الاینرها مجموعه ای از قالب های سفارشی هستند که به مرور زمان دندان ها را به موقعیت صحیح هدایت می کنند. الاینرها شفاف و تقریبا نامرئی هستند، بنابراین ممکن است برای افرادی که به ظاهر دندان های خود اهمیت می دهند، گزینه مناسبی باشند.
- استفاده از ریتینرهای ثابت: پس از اصلاح مجدد موقعیت دندان ها، استفاده از نگهدارنده های ثابت می تواند به جلوگیری از بازگشت دندان ها کمک کند. این ریتینرها معمولاً یک سیم نازک هستند که به پشت دندان ها متصل می شوند و به طور دائمی در جای خود باقی می مانند. ریتینرهای ثابت برای مدت طولانی تری استفاده می شوند و به ویژه برای افرادی که احتمال برگشت دندان هایشان بالا است، توصیه می شوند.
- استفاده از ریتینرهای متحرک: این نوع نگهدارنده ها شبیه به الاینرها هستند و می توانند شب ها یا در زمان های خاصی از روز استفاده شوند. ریتینرهای متحرک به بیمار امکان می دهند که آن ها را هنگام خوردن، مسواک زدن یا فعالیت های خاص خارج کند. استفاده منظم از این ریتینرها به تثبیت موقعیت دندان ها کمک می کند.
- درمان های جراحی: در برخی موارد نادر که برگشت دندان ها ناشی از مشکلات فکی باشد، ممکن است جراحی فک (ارتوگناتیک) توصیه شود. این نوع جراحی ها برای اصلاح ناهنجاری های اسکلتی که ممکن است باعث جابجایی دندان ها شوند، انجام می شوند.
جلوگیری از برگشت دندان به حالت اول بعد از ارتودنسی
برای جلوگیری از جابجایی و کج شدن دندان ها بعد از ارتودنسی، رعایت چند نکته ساده اما مهم ضروری است. اول از همه، استفاده منظم و درست از ریتینرها طبق دستور دندانپزشک اهمیت زیادی دارد. همچنین، مراجعه دوره ای به دندانپزشک برای بررسی وضعیت دندان ها می تواند به تشخیص به موقع هر گونه تغییر کمک کند. مراقبت از پلاک های ارتودنسی در برابر ضربه و فشار و نگهداری ریتینرهای متحرک در آب برای جلوگیری از تغییر شکل آن ها نیز مهم است. علاوه بر این، حفظ بهداشت دهان و دندان، تمیز نگه داشتن سیم ها و براکت ها و پرهیز از جویدن اشیای سخت مانند ناخن یا مداد و همچنین استفاده از نایت گارد و ترک عادت دندان قروچه نیز می تواند از آسیب به دندان ها جلوگیری کند.
مراجعه به پزشک برای درمان برگشت دندان بعد از ارتودنسی
اگر پس از اتمام دوره ارتودنسی متوجه شدید که دندان ها به موقعیت قبلی خود بازگشته اند، بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید تا این مشکل بررسی و اصلاح شود. دکتر محمدرضا بدیعی، به عنوان یکی از متخصصان برجسته در زمینه ارتودنسی و جراحی فک، با تجربه فراوان و دانش نوین خود، می توانند انتخاب مناسبی برای کمک به رفع این مشکل باشند. دکتر بدیعی با دقت فراوان، وضعیت دندان ها و فک را بررسی کرده و روش های مؤثری را برای جلوگیری از بازگشت دندان ها به حالت اولیه ارائه می دهند تا نتایج درمان ارتودنسی شما ثابت و ماندگار بماند.
